Η Ιστορία του χωριού Διαβατός

Ο Διαβατός είναι χωριό του Νομού Ημαθίας και υπάγεται στον Δήμο Βέροιας

Ο Διαβατός είναι χωριό του Νομού Ημαθίας και υπάγεται στον Δήμο Βέροιας
Τέως Κοινότητα που ανήκει πλέον στον Δήμο Βέροιας βάση καλλικράτης( Παλιά δήμος Απ. Παύλου) μαζί με τις Κοινότητες Κουλούρας, Νέας Λυκογγιάνης, Νέας Νικομήδειας, Μακροχωρίου. Το όνομά του οφείλει στο ότι ,όταν η πεδιάδα της Καμπανίας ήταν ένα αδιάβατο έλος η περιοχή αυτή ήταν ο μόνος τόπος απ΄όπου μπορούσε κανείς εύκολα να διαβεί. Σύμφωνα με την παράδοση τη σχετική με την μεταφορά του λειψάνου του Όσιου Αντωνίου του νέου, του Βεροιώτη, από τον τόπο αυτό διάβηκε η βοιδάμαξά του που μετέφερε το σκήνωμα του Οσίου.Το σημερινό χωριό βρίσκεται 6 χιλ. Β.Α. της Βέροιας με την οποία συνδέεται με τακτική ανά ημίωρο συγκοινωνία.

Ιστορία
Εμφανίζεται για πρώτη φορά σε οθωμανικό κείμενο του 1500, στο οποίο ο Οθωμανός κάτοικος της Βέροιας Σινάν Μπέης, γιος του Γιακούμπ Μπέη, δίνει ως βακούφι σε τέμενος με σχολείο ( μεντρεσέ ) της πόλης, έναν μύλο σε ενιαίο χώρο και με τρεις μυλόπετρες που βρίσκεται στο χωριό. Το 1550 περίπου το χωριό δεν ανήκει σε κάποιο βακούφι. Στα μέσα του 18ου αι. αναφέρεται ως τσιφλίκι. Σε εγκυκλίους του επισκόπου Καμπανίας Θεοφίλου (1749-1795) αναφέρεται και το χωριό '' Διαβατόν '' που ανήκει στην επαρχία του.

Το έτος 1876 αναφέρεται ότι στο χωριό κατοικούσαν 41 οικογένειες (στέφανα) και ότι υπάρχει 1 εκκλησία και ένας ιερέας. Το 1898 λειτουργούσε ελληνικό σχολείο.

Στη διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα (1904-08) επέδειξαν δράση οι Θεοχαρόπουλος Γεώργιος και Θεοχαρόπουλος Στέφανος. Επίσης οι Αμνιώτης Γεώργιος και Μανιόπουλος Γεώργιος εντάχθηκαν ως οπλίτες στο σώμα του Καπετάνιου Π.Παπατζανετέα. Το 1907 δύο ρουμανόβλαχοι ποιμένες φονεύθηκαν, από ελληνικό σώμα, στο Διαβατό κατηγορούμενοι ως τροφοδότες ρουμανικού ένοπλου σώματος.

Το 1913 οι κάτοικοι ήταν 128 άρ. και 109 θηλ. Την δεκαετία του 1920 εγκαταστάθηκαν 45 οικογένειες ( 127 άτ. ) προσφύγων. Την ίδια περίοδο του Μεσοπολέμου στο χωριό εγκαθίστανται και Βλάχοι με προέλευση από τα Καλύβια του Ιστόκ (περιοχή ανάμεσα στην Μ. Πρέσπα και την Οχρίδα στο όρος Γκαλισίτσα σημερινά Σκόπια). Σήμερα εξακολουθούν να κατοικούν στο χωριό περίπου 40 οικογένειες Βλάχων.

Η θέση του χωριού ήταν νοτιότερα από την σημερινή (περίπου 2 χιλιόμετρα). Η αιτία για την μεταφορά είναι οι συχνές καταστροφικές πλημμύρες του Αλιάκμονα. Μετά από αυτή του 1935 οι κάτοικοι του παλιού χωριού αποφάσισαν την οριστική μετακίνηση. Στην παλιά θέση έχει απομείνει μόνο η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων μία απλή τρίκλιτη βασιλική του 19ου αι. Το νέο χωριό σχεδιάστηκε με βάση το Ιπποδάμειο σύστημα και φαρδιούς δρόμους. Η εκκλησία του νέου χωριού πανηγυρίζει στις 21 Μαΐου (Αγίων Κων/νου και Ελένης).

Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου επί συνόλου 155 κατοικιών καταστράφηκαν, από τους Ιταλούς, 2 ολοσχερώς και 15 μερικώς. 


Αθλητισμός
Ο Αθλητικός Όμιλος Διαβατού «ο Ατρόμητος» είναι ο τοπικός ποδοσφαιρικός σύλλογος του Διαβατού. Επίσημο έτος ίδρυσής του είναι το 1956 και φέρει ως επίσημα χρώματα το μπλε και το λευκό.